Gisteren gaan kijken (en vooral luisteren) naar Verdi's AIDA. Mooie uitvoering met de nodige pracht en show, uitstekende solisten en een schitterend koor, allemaal noodzakelijke elementen om te kunnen genieten van Verdi's opera. Dank zij de boventiteling is het drama zeer goed te volgen, en uiteraard versterkt de schitterende muziek de emoties die worden losgemaakt. De held, een tenor uiteraard, was iets te zwaarlijvig om een geducht vechtersbaas (Radames, de overwinnaar) en sprookjesprins te zijn, maar daar moet je sinds Pavarotti nu ook weer geen zaak van maken.

Over de muziek niets dan lof dus. Maar ik kan het niet laten: ik hou te veel van verhalen om aan het libretto voorbij te gaan. De protagonist zou – volgens de titel – Aida moeten zijn, en daarover heb ik twijfels. Aida is een beklagenswaardige heldin. Vanaf het begin doet ze niets anders dan zeggen dat ze vervloekt is, al tijden wanhopig, dat er nooit iets van zal komen, dat ze zich eigenlijk nog beter meteen in de Nijl gooit. Naarmate het drama zich voltrekt, wordt dat geklaag herhaald en versterkt – en als ze dan uiteindelijk in actie komt en haar vader helpt om de Egyptenaren een loer te draaien, mislukt dat en wordt ze nog beklagenswaardiger.

Geen aantrekkelijk personage, met andere woorden. Te weinig dynamiek. Geen actie, haast uitsluitend reactie.

Neem dan eens de dochter van de farao, Amneris. Amneris is ook verliefd op de rondborstige Radames, en zij biedt hem niets minder dan het koningschap. Een schitterende partij. Ze ontdekt dat Aida haar rivale is en zweert wraak: helaas sleurt Aida in haar val ook Radames mee – de generaal wordt wegens hoogverraad ter dood wordt veroordeeld door de priesters. Amneris heeft dus precies door haar macht om haar rivale uit te schakelen en Radames binnen te doen, zijn dood op haar kerfstok. Door haar actie roept ze het noodlot over zichzelf: de tragedie. Maar ze doet tenminste iets. Haar zelfverwijt is indrukwekkend - een verscheurd personage, hoe boeiend.

Voor mij was Amneris in deze voorstelling het hoofdpersonage van het verhaal: ze had mijn volle  sympathie in haar twijfels, in haar actie, in haar misrekening en haar uiteindelijke ondergang. Moest ik van Verdi geweest zijn, ik had die opera 'Amneris' geheten.