'Toen we de top van de muur bereikten, vluchtten alle verdedigers de stad in. Onze mannen volgden ze, dodend en hakkend, tot de tempel van Salomo, en het was zo... » 

'Toen we de top van de muur bereikten, vluchtten alle verdedigers de stad in. Onze mannen volgden ze, dodend en hakkend, tot de tempel van Salomo, en het was zo'n slachtpartij dat onze mannen tot hun enkels waadden door het bloed van de vijand'. Aldus een anonieme kruisvaarder over de apocalyptische climax van het beleg van Jeruzalem van 1099.

Zo aangrijpend en angstaanjagend als een strijder een gevecht beleeft, is de militaire geschiedschrijving maar zelden. Individuen verdwijnen in massale legers, generaals schuiven met vlaggetjes over een kaart en aan het eind van de slag verdwijnen alle slachtoffers in overzichtelijke statistieken.

In Ooggetuigen van de oorlog doen de soldaten zelf hun verhaal, zonder tussenkomst van een alwetende analyticus. Hoe beleefden zij de angst aan de vooravond van een grote veldslag, de pijn van een verwonding en de euforie van de overwinning? Hoe doorstonden ze lange dagen van verveling, afgewisseld met momenten van panische activiteit?Deze selectie uit hun brieven, dagboeken en memoires biedt de lezer een glimp van wat het is om in het midden van de strijd te staan.

Over de auteur
Bart Funnekotter is historicus en redacteur van NRC Handelsblad. Eerder verscheen van hem het boek De militaire geschiedenis in een notendop (2008). «