Gabriela en Juana, moeder en dochter, beleven de benauwde jaren van de Spaanse Burgeroorlog in een provinciestad in Castilië. Gabriela is weduwe - haar man werd... » 

Gabriela en Juana, moeder en dochter, beleven de benauwde jaren van de Spaanse Burgeroorlog in een provinciestad in Castilië. Gabriela is weduwe - haar man werd gefusilleerd omdat hij voor de Republiek vocht - en voorziet in haar bestaan met het geven van privé-lessen. Als ze de kans krijgt om te emigreren naar Mexico, grijpt ze die aan. Daar wordt ze door de rijke Octavio ten huwelijk gevraagd, en gaan zij en haar dochter met hem mee naar zijn afgelegen hacienda in de buurt van Puebla. De vrouwen leiden daar een comfortabel leven, hoewel de droeve gebeurtenissen van de oorlog in Europa constant op de achtergrond aanwezig blijven. De liefde voor haar dochter en h aar nieuwe echtgenoot, en het onderwijs aan de locale jeugd vormen voor Gabriela het houvast in haar bestaan als balling.

Juana voelt een sterke genegenheid voor haar moeder, maar verzet zich ook tegen haar afstandelijkheid en de berusting die bezit van haar heeft genomen. Na de oorlog besluit Juana terug te keren naar Spanje om te gaan studeren in Madrid, waar ze betrokken raakt bij de rebellie tegen de dictatuur van Franco.

De Spaanse schrijfster Josefina Aldecoa (1926) geeft met 'Vrouwen in het zwart' een vervolg aan haar trilogie over het leven van Gabriela, die begon met 'Geschiedenis van een schooljuffrouw'. In het derde deel, 'De kracht van het lot', is Gabriela als oude dame weer terug in Spanje, dat na de dood van Franco moderne wegen inslaat. «