In het dorp Volendam is een historisch belangrijke bron aanwezig waarin het Volendam zoals dat vroeger was, is vastgelegd. Aan de muren van Hotel Spaander hangt... » 

In het dorp Volendam is een historisch belangrijke bron aanwezig waarin het Volendam zoals dat vroeger was, is vastgelegd. Aan de muren van Hotel Spaander hangt een befaamde schilderijencollectie, die getuigt van het artistieke verleden van Volendam met ‘Spaander’ als middelpunt van de kunstenaarsbeweging.
Volendam is geen vissersdorp meer. De botters in de haven zijn nagenoeg verdwenen, de originele klederdracht is zo goed als verleden tijd en de kleine huisjes aan de Dijk, met hun rode daken, hebben plaats moeten maken voor riante woningen, winkels en restaurants. De smalle straatjes van weleer zijn verbreed en voorzien van parkeerplaatsen voor de vele auto’s.
Hoe Volendam vroeger was is vastgelegd in de talloze ‘Volendammer’ schilderijen die vooral tussen 1880 en 1940 door kunstenaars zijn gemaakt en waarvan een groot aantal in het dit boek staan afgebeeld. In geen enkel ander dorp in Nederland zijn zoveel inwoners geportretteerd: oude mannen, spelende kinderen, vissers op zee, robuuste koppen, lieflijke meisjesgezichten, grappige kinderkopjes, gerimpelde en verweerde gezichten. «