Schröder en Herder over vrijmetselarij

<p>In de tijd van Herder en Schröder onderging de Duitse vrijmetselarij een interessante fase na de crisis van de Strikte Observanz-maçonnerie. Fichte's Brieven... » 

In de tijd van Herder en Schröder onderging de Duitse vrijmetselarij een interessante fase na de crisis van de Strikte Observanz-maçonnerie. Fichte's Brieven aan Konstant bekritiseerden scherp de occulte aspecten van de Strikte Observanz, die in Frankrijk was ontstaan en politieke doelen nastreefde rond het afgezette Stuart-koningshuis. Deze tak van vrijmetselarij verspreidde zich snel in Duitsland, maar interne conflicten en politieke mislukkingen leidden tot een hervorming.

Tegelijkertijd ontstond rond 1770 in Zuid-Duitsland de orde van de Illuminaten, een geheime organisatie met sociaal-politieke doelen. Dit leidde tot scherpe veroordelingen en wantrouwen tegen geheime agenda's. Schrijvers zoals Fichte, Herder en Schröder bekritiseerden zowel de Strikte Observanz als de Illuminaten en waren leiders van een maçonnieke hervormingsbeweging in Duitsland. Nieuwe maçonnieke systemen ontstonden, met het verlangen om terug te keren naar geïdealiseerde oorspronkelijke maçonnieke graden.

Lessings Ernst und Falk en Herders Fama Fraternitatis reflecteerden kritisch op deze ontwikkelingen. Lessing benadrukte het belang van zelfstandig denken binnen de vrijmetselarij, terwijl Herder een radicaal-kritische maçonnieke levens- en wereldbeschouwing propageerde, toegewijd aan de zaak van een libertijnse Bund der Menschheit.