Ritueel landschap

Afscheid nemen, herdenken, balans zoeken,<br/>evenwicht hervinden; de cirkelgang van het<br/>leven heeft grote invloed op ons. Geliefden<br/>begraven in gewijde... » 

Afscheid nemen, herdenken, balans zoeken,
evenwicht hervinden; de cirkelgang van het
leven heeft grote invloed op ons. Geliefden
begraven in gewijde grond, vroeger in
opgeworpen grafheuvels, vervoerd over
liekenpaden en ze gedenken in zes-wekenmis
en bidprent. Via de grote portaaldeuren
de kerk verlaten, bij doop, huwelijk en
tenslotte de grote fi nale, de begrafenis. Zo
ging het eeuwenlang.
De kerk loopt leeg, crematie doet zijn
entree en locaties voor herdenkingsrituelen
zijn heel ruim geworden. Het boek Ritueel
Landschap toont oude, nieuwe en virtuele
landschappen in brede zin, ruime tijd
en locatie. Van hunebed, dodenakker en
kinderkapel tot reguliere begraafplaats of
luchtballon; van de vredige wandelpaden
van Richard Long tot de oorlogstuin van
Yves Gosse de Gorre; alle (on)mogelijke
plekken en landschappen komen aan bod.
Verrassend zijn de ideeën voor nieuwe
gedenkplekken; sms-torens langs de
snelweg of deinend begraven op een schip.
Hoe gedenken we nu en over pakweg 40
jaar?
De Expertgroep Ritueel Landschap
inventariseerde intensief. Ada Wille, Yvonne
Lub, Jutta Hinterleitner, Wytze Kuijper,
Eward Timmerman en William Erfman
inspireerden, beoordeelden, verbonden
onderling en bouwden ideeën uit, van elkaar,
van anderen. Gerritjan Deunk zette beeld en
tekst op een rij. Dolf Heebing gaf vorm. «