Plaatsen van herinnering

Plaatsen roepen persoonlijke herinneringen op. Maar sommige overstijgen de individuele ervaring. Zulke plekken zijn uitgebuit voor collectieve gevoelens van ver... » 

Plaatsen roepen persoonlijke herinneringen op. Maar sommige overstijgen de individuele ervaring. Zulke plekken zijn uitgebuit voor collectieve gevoelens van verbondenheid. Daardoor hebben die gedenkplaatsen veel te vertellen over de beleving van het verleden. Waarom zijn er alleen hunebedden in Drenthe? Of was deze provincie gewoon te arm om ze op te ruimen? Gelukkig blijken ze nog bruikbaar voor een Drentse identiteit. De plek bij de Karnemelksesloot waar graaf Floris V in 1296 werd vermoord, is nauwelijks gemarkeerd. Toch groeide Floris in later eeuwen uit tot volksheld. Waarom ligt er dan alleen een herinneringstegeltje in een fietspad bij Muiderberg? En waarom leidde de Slag der Gulden Sporen bij Kortrijk tot een krachtig Vlaams zelfbewustzijn, terwijl de Friese overwinning bij Warns op de Hollandse graaf het niet verder heeft gebracht dan wat oubollige folklore? Sommige plekken van gewicht zijn zelfs geheel onbekend. De Westfriese Omringdijk, voltooid rond 1325, is als inpolderkunst onovertroffen. Maar men kan er gewoon overheen fietsen, zonder te weten waarover men rijdt. Op deze verkennende wijze komen veertig gedenkplaatsen uit de Lage Landen aan bod. Dit deel verschijnt als eerste deel in de vierdelige reeks Plaatsen van herinnering, waarvan de eerste drie al eerder gepubliceerd zijn. Het is samengesteld door Wim Blockmans, hoogleraar Middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit Leiden en Herman Pleij, hoogleraar Historische Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. «