Pedagogiek als betrokken handelingswetenschap

Naar onderwijs wordt veel onderzoek gedaan, maar de inzichten hieruit weten de praktijk moeilijk te bereiken. De pedagogiek is een wetenschap die hierbij kan he... » 

Naar onderwijs wordt veel onderzoek gedaan, maar de inzichten hieruit weten de praktijk moeilijk te bereiken. De pedagogiek is een wetenschap die hierbij kan helpen. Ze kan het beste gekarakteriseerd worden als een handelingswetenschap – een wetenschap van en voor het handelen –, en in het bijzonder een betrokken handelingswetenschap.De pedagogiek is erop uit om ‘dienstbaar inzicht’ te ontwikkelen voor het handelen in de opvoedings- en onderwijspraktijk. De aandacht is daarbij allereerst gericht op het handelen van leraren en opvoeders, en het gaat daarbij zowel om vragen over het ‘hoe’ als om vragen over het ‘waartoe’.In deze bundel verkennen diverse lectoren en leraren vanuit verschillende invalshoeken en aan de hand van concrete voorbeelden hoe pedagogische inzichten over de onderwijspraktijk dienstbaar kunnen zijn aan die praktijk. Daarbij gaat het vooral om de vraag wat vruchtbare manieren zijn om de relatie tussen onderzoek en praktijk zo goed mogelijk tot stand te brengen en in stand te houden.Daarbij tonen de bijdragen onder andere dat als onderzoek dienstbaar wil zijn aan de onderwijspraktijk, men er rekening mee moet houden dat onderwijs geen kwestie is van de inzet van al dan niet effectieve interventies, maar dat onderwijsprocessen complexe, communicatieve processen zijn die beogen de vorming van leerlingen op gang te brengen.Gert Biesta is als hoogleraar werkzaam bij de National University of Ireland, Maynooth en de University of Edinburgh. Hij bekleedde van 2016 tot 2020 de nivoz-leerstoel voor de pedagogische dimensies van onderwijs aan de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht. Zijn werk verscheen tot nu toe in twintig talen.Maartje Janssens is wetenschappelijk medewerker bij Stichting NIVOZ, waar ze onder meer de lectorenkring coördineert. «