Book
Oorlog met de salamanders
Een drankzuchtige scheepskapitein ontdekt voor de kust van een Aziatisch eiland een reusachtige, intelligente salamandersoort, die hij als goedkope arbeidskrachten aan het werk zet. De dieren verspreiden zich over de wereld en worden steeds slimmer. Ze leren praten, weten aan wapens te komen en ontwikkelen zich tot Salamanders. Ze gaan de strijd met de mens aan.
Capek's roman over de ondergang van de mensheid verscheen in 1936 en was een onmiddellijk succes: binnen een jaar verschenen er vertalingen in Duitsland, Frankrijk en Engeland; George Orwell vond er zijn inspiratie in voor Animal Farm.
Oorlog met de Salamanders is een hilarische, briljante afrekening met het opkomende nationaal-socialisme, het communisme en het racisme, maar vooral met het kapitalisme. Tot in de speelse typografie en illustraties maakt Capek gebruik van talloze mogelijkheden om de ernst van zijn boodschap te maskeren met spot, lachlust en vertelplezier. Hij gebruikt allerlei stijlen en invalshoeken om het verhaal te vertellen, zoals hij ook deed in de veelgeprezen roman Een doodgewoon leven, waarover de pers onder meer schreef:
Met Een doodgewoon leven schreef Karel Capek een intelligente en ook moderne roman, die net als het leven van haar hoofdpersoon in al zijn eenvoud veel complexer is dan de eerste indruk doet vermoeden. Dagblad van het Noorden
Een klassiek geschreven boek, dat ongemeen scherp en zonder scherpslijperij aangrijpend fundamentele levensvragen stelt. De leeswolf
Capek is zon schrijver die vele decennia geleden in een glasheldere stijl zijn licht liet schijnen over de grote, tijdloze vragen van het leven, in een roman die leest alsof de inkt nog nat is. De Standaard
«
Welcome to Boeklezers.nl
Boeklezers.nl is a network for social reading. We help readers discover new books and authors, and bring readers in contact with each other and with writers. Read more ».
Reviews of Oorlog met de salamanders by Karel Capek
Dit is een fantastisch boek, al vond ik het niet makkelijk om te lezen. Het is onderverdeeld in drie delen. Eerst maken we kennis met een kapitein die vreemde wezens ontdekt. Het blijkt om een soort reuzensalamanders te gaan. Hij richt ze af en geeft ze messen om oesters te openen, waar ze verlekkerd op zijn. In ruil schenken ze hem de parels. Hij zet ze uit aan andere kusten, in heuse farms. Hij is dol op de dieren en ze worden goed verzorgd. Ze worden verkocht en ingezet als goedkope arbeiders. Ze kunnen immers heel goed dammen bouwen en ze leren snel bij. De dierenrechtenorganisaties waken ervoor dat ze goed behandeld worden. Natuurlijk worden ze ook verhandeld op de zwarte markt. Al gauw gaan er stemmen op om de salamanders naar school te laten gaan. Aangezien het werkkrachten zijn, komen er ook een soort salamandervakbonden om op te komen voor hun rechten, bv vakantie tijdens de voortplanting (die ook erg vreemd geschiedt overigens). Er gaan stemmen op om wetten op te stellen voor de salamanders. De salamanders kweken erg snel en hun natuurlijke vijand (de haai) is niet opgewassen tegen hun wapens. Ze bouwen een heuse onderwaterwereld en worden langzaamaan Salamanders met een hoofdletter. In ruil voor hun werk in de havens krijgen ze voedsel, wapens en metalen. Maar op den duur zijn de Salamanders zo talrijk, dat ze niet meer voldoende leefruimte hebben en kustgebieden beginnen op te eisen. Meer nog, ze breken stukken bestaande kust af om eilandgroepen te vormen en op die manier meer kustgebieden te bekomen. Ze willen geen oorlog met de mensen en vragen het 'vriendelijk'. Ze stellen de mensen voor om landinwaarts te trekken, best naar de bergen, want die hebben ze pas het laatst nodig. Natuurlijk zijn de landen het daar niet mee eens. Er gaat een voorstel op om de Salamanders niet meer van grondstoffen, wapens en voedsel te voorzien, maar daar komt niet veel van in huis en de Salamanders gaan toch door met hun plannen. Heel het verhaal wordt opgesmukt met krantenknipsels die bewaard werden door meneer Povondro, die zich verantwoordelijk acht voor dit alles, omdat hij de kapitein in de tijd had binnengelaten bij zijn baas. Dit maakt het allemaal heel gedocumenteerd, maar ik vind dat het boek er minder leesbaar door wordt, omdat de krantenknipsels soms tussen de tekst staan en je dan eerst de tekst moet lezen na de krantenknipsels en dan moet terugkeren om het knipsel te lezen. Ik zou het makkelijker gevonden hebben moesten de knipsels er tussengevoegd zijn zonder dat je eerst verder moest lezen, maar dan was het boek wellicht dikker geworden. Het verhaal wordt ook vanuit verschillende invalshoeken belicht, wat het interessant maakt. Hoewel het geschreven werd in 1936 vind ik het brandend actueel. Het is echt schitterend, maar wel moeilijk te lezen (vind ik).
