Op dit moment lijkt God even terug in Nederland. Religie en spiritualiteit zijn in de mode. Toch leven we nog steeds in een van de meest geseculariseerde samenl... » 

Op dit moment lijkt God even terug in Nederland. Religie en spiritualiteit zijn in de mode. Toch leven we nog steeds in een van de meest geseculariseerde samenlevingen ter wereld en krimpt de gelovige minderheid gestaag in de statistieken. Multatuli zou zich hierover zeer verheugen.

Eduard Douwes Dekker was de eerste werkelijke vrijdenker, niet voor niets de eerste Nederlander die zich liet cremeren. Als Multatuli grossierde hij in bijbelkritiek, commentaar op teksten van dominees, christelijke politici en de christelijke moraal in het algemeen. Als kind uit een doopsgezinde omgeving had hij toch al niet zoveel op met de dominante gereformeerde godsdienst en anders dan veel tijdgenoten heeft hij jarenlang in een islamitische omgeving geleefd.

Multatuli hekelde uiteraard ook de moderne predikanten, die krampachtig de Bijbel met de moderne wetenschap probeerden te verzoenen: 'geloof met steenkool!' Hij was ook allergisch voor wat wij tegenwoordig 'ietsisme' noemen en wees de notie af dat je per definitie respect moet hebben voor gelovigen: 'Er is een deun in omloop, dat men 'eerbied schuldig is aan alle opinies.' «