Jaarboek ICT en Samenleving 2011

De transparante samenlevingPrivacy is altijd al een belangrijk thema geweest in het onderzoek naar de invloed van ict op de samenleving. De belangstelling ervoo... » 

De transparante samenlevingPrivacy is altijd al een belangrijk thema geweest in het onderzoek naar de invloed van ict op de samenleving. De belangstelling ervoor neemt de laatste jaren weer sterk toe, in het publieke debat en in het wetenschappelijk onderzoek. Daar is alle reden toe.Wanneer we ons bewegen in de openbare ruimte, worden onze bewegingen en gedragingen veelal ongemerkt geregistreerd, gesurveilleerd en geïnterpreteerd, door intelligente camerasystemen, sensoren, rfid-chips in onze toegangspassen of door gps in onze mobiele telefoons. Gedrag van mensen stolt steeds vaker in databases die voor allerlei doeleinden worden ingezet. En de manier waarop privacygegevens worden bewaard, gekoppeld, bewerkt en geïnterpreteerd, wordt ook steeds geavanceerder dankzij 'het internet der dingen'. Als gewone gebruikers in de informatiesamenleving dragen we ook tamelijk onbekommerd bij aan die toenemende transparantie, door ons intensieve gebruik van met name sociale media. Wij delen alles wat we doen, denken en voelen met anderen in de semi-intieme publieke ruimte van het internet. Mensen hebben in principe ook weinig bezwaren tegen het delen van informatie, omdat dat cruciaal is voor de sociale verbanden waarin zij leven: vitale sociale verbanden drijven op vertrouwen en openheid en niet op afscherming en begrenzing.Waar mensen wel bezwaren tegen hebben is het verlies van autonomie en regie over hun privacy-informatie. Daar ontstaat frictie. De regie over al die gegevens in de digitale ruimte komt steeds meer buiten henzelf te liggen, hetgeen zich vertaalt in een groeiend maatschappelijk onbehagen en soms verzet tegen deze ontwikkelingen. In dit jaarboek wordt het begrip privacy, de relevante praktijken en toepassingsgebieden aan een nader onderzoek onderworpen door een reeks deskundigen uit Nederland en België. De helder geschreven beschouwingen vangen aan met een verkenning en herijking van het begrip privacy. Vervolgens worden de maatschappelijke praktijken rond privacy in een aantal hoofdstukken in beeld gebracht. Het slotdeel bevat vernieuwende en toekomstbestendige benaderingen van de plaats van privacy in de samenleving en het leven van de burgers. «