Grondslagen van 'verantwoord' bewegingsonderwijs

In '<strong>Grondslagen van 'verantwoord' bewegingsonderwijs</strong>' worden aanzetten voor een radicale vernieuwing van het bewegingsonderwijs geleverd. De a... » 

In 'Grondslagen van 'verantwoord' bewegingsonderwijs' worden aanzetten voor een radicale vernieuwing van het bewegingsonderwijs geleverd. De auteur neemt zonder voorbehoud zijn vertrekpunt in de belangen van de leerling. Hij laat zich hierbij inspireren door de bewegingsagoog C.C.F. Gordijn, de differentiedenker Emmanuel Levinas en de pedagoog Janusz Korczak. Kernbegrippen zijn uniciteit, gezamenlijkheid en het leren oplossen van bewegingsproblemen.

De leerling als uitgangspunt betekent een pleidooi voor bewegingsonderwijs dat in het teken staat van het respecteren en waarderen van verschillen tussen leerlingen. Waar het traditionele onderwijs de neiging heeft om verschillen tussen kinderen weg te werken ter wille van extern geformuleerde en geobjectiveerde doelen, maakt Peter Heij daarentegen duidelijk dat respect voor verschillen inhoudt dat elk kind, rekening houdend met anderen, zijn eigen unieke bewegingsmogelijkheden moet kunnen ontwikkelen. Het gaat erom dat leerlingen tot 'lukken' kunnen komen. Tot lukken als mogelijke bijdrage aan geluk.

Leerkrachten, opleiders, vakdidactici en beleidsmakers zullen ongetwijfeld met dit gedegen boek hun voordeel kunnen doen bij een grondige doordenking, verandering en verantwoording van bewegingsonderwijs.


Inhoud
Woord vooraf 11
1. Inleiding 19
1.1. Doel van het onderzoek 19
1.2. Onderzoeksobject 21
1.3. Onderzoeksvragen 22
1.4. Methodologische startpunten en overwegingen 26
1.4.1. Typering van het onderzoek: Grondslagenonderzoek 26
1.4.2. Benaderingswijze: Hermeneutisch 28
1.5. Belang van het onderzoek 32
1.5.1. Praktisch belang 32
1.5.2. Wetenschappelijk belang 34
1.6. Opzet van de rapportage 35
2. Grondslagenonderzoek in een postmoderne tijd? 37
2.1. 'De postmoderne conditie' - Legitimatiecrisis 38
2.1.1. 'De postmoderne conditie' 38
2.1.2. 'Het einde van de grote verhalen' 40
2.1.3. Deconstructie 45
2.2. Mogelijke vervolgen op de legitimatiecrisis 49
2.2.1. 'Réécrire la modernité' en differentiedenken 50
2.2.1.1. 'Réécrire la modernité' 50
2.2.1.2. Differentiedenken 53
2.2.2. Waar de deconstructie halt houdt - Een absoluut criterium 53
2.3. Implicaties voor dit onderzoek 58
3. Relationaliteit, intersubjectiviteit en alteriteit 62
3.1. Relationaliteit en bewegingsonderwijs - een eerste verkenning 63
3.2. Aard van de intersubjectieve relatie? 74
3.3. De dialogische filosofie 77
3.3.1. Globale typering van de dialogische filosofie 78
3.3.2. Het 'dialogische principe' van Buber 79
3.3.3. 'Het nieuwe denken' van Rosenzweig 85
3.3.4. Korte terugblik 93
3.4. De intersubjectieve relatie volgens Levinas 94
3.4.1. De relatie Ik - Ander is primair een ethische relatie 94
3.4.2. Levinas' denkruimte: Totaliteit en alteriteit 96
3.5. De structuur van levinas' filosofie - voorwaarden voor verantwoordelijkheid 103
3.5.1. Meervoudigheid (pluralisme) 104
3.5.2. Onafhankelijkheid (autonomie als genieten) 105
3.5.3. Afhankelijkheid (heteronomie als lijden) 108
3.5.4. Ethische raakbaarheid (het appèl) 110
3.5.5. Denken (t.b.v. interpretatie en rechtvaardigheid) 119
3.5.5.1. Interpreteren van het appèl 119
3.5.5.2. Bepalen van een vervolg: rechtvaardigheid 119
3.5.6. Vruchtbaarheid (verantwoordelijkheid die verder reikt) 120
3.6. Nogmaals Levinas - Verdieping van enkele kernbegrippen 121
3.6.1. Het gelaat van de Ander 121
3.6.1.1. Wat bedoelt Levinas met het gelaat van de Ander? 122
3.6.1.2. Wat bedoelt hij er niet mee? 123
3.6.1.3. Wat drukt het gelaat uit? 124
3.6.2. Asymmetrische verantwoordelijkheid 125
3.6.3. Verantwoordelijkheid, rechtvaardigheid en sociale rechtvaardigheid 130
3.6.3.1. Ik en de Ander - Verantwoordelijkheid 131
3.6.3.2. De derde - Rechtvaardigheid 132
3.6.3.3. Het recht - Sociale rechtvaardigheid 135
3.6.3.4. 'Vertaling' van sociale rechtvaardigheid naar rechtvaardigheid 137
3.6.3.5. Toetsing en 'correctie' van sociale rechtva «