"In een veranderende omgeving moeten organisaties en individuen zich permanent aanpassen. Maar de monodisciplinaire instrumenten om veranderingsprocessen voor t... » 

"In een veranderende omgeving moeten organisaties en individuen zich permanent aanpassen. Maar de monodisciplinaire instrumenten om veranderingsprocessen voor te bereiden en te begeleiden blijken ontoereikend. Simpele oorzaak-gevolg-redeneringen zijn te smal. Chaos en onzekerheid zijn veelal het gevolg.

Aakster is gewend te opereren op het grensvlak van meerdere disciplines. Hij laat ons zien wat we kunnen leren van de sociologie, de psychologie, de geneeskunde, de biologie, de thermo-dynamica en andere gebieden van wetenschap. We moeten uitgaan van krachtenvelden die in de tijd met elkaar verstrengeld raken en gezamenlijk series van geschakelde effecten produceren. Kritische analyse van deze krachten levert de kennis en het inzicht om veranderingsprocessen beter te programmeren en in de hand te houden.

Overzicht van de belangrijkste vernieuwingen en accentueringen in het boek:


Inzake wetenschap

• Er dient een wetenschappelijk voortraject te worden onderscheiden waarin vragen aan de orde komen als: wat is werkelijkheid, hoe nemen wij waar, hoe representeren wij de werkelijkheid. Pas daarna kunnen de wetenschappelijke bouwwerken worden opgetrokken.
  
• Onderscheiden moet worden tussen open en gesloten (theoretische) constructen. Open constructen kenmerken zich door het vermogen en de bereidheid buiten de eigen disciplinegrenzen te treden, een vrijere keuze van onderzoekmethoden/designs, open afbakeningen, aandacht voor het individuele niveau en interactieprocessen, en probabilistische uitspraken c.q. een relatief waarheidsbegrip.
  
• Wetenschap is te zien als een continu productieproces van kennis; daarbij is echter vaak sprake van voor-wetenschappelijke aannames ten aanzien van domein en de dimensies analytisch of contextueel, kwantitatief of kwalitatief, categoriaal of individueel, statisch of dynamica, normaal of afwijkend, lineair of kromlijnig/wederkerig, subject-gericht of object-gericht.
  
• Het lineaire oorzaakbegrip schiet te kort wat betreft de studie van levende en sociale systemen. Voor een vernieuwd oorzaakbegrip moeten wij terugkeren naar Aristoteles met zijn onderscheid naar materiele, vorm-, doel- en werkoorzaak. We moeten tegenwoordig eerder denken in termen van krachtenvelden, met hun (in de tijd verlopende) verstrengeling van beVORderende en beLEMmerende krachten. Daarbij zijn triggers, buffers, katalysatoren en scharnieren te onderscheiden. Er is hier sprake van singuliere veroorzaking, niet van kans-uitspraken op categorie-niveau.
  
• We moeten meer relationeel leren denken, en wel in twee opzichten: men kan slechts uitspraken doen over de werkelijkheid door er mee in relatie te treden, en: alles hangt met alles samen; dingen kunnen vaak alleen worden begrepen door ze in hun eigen specifieke context te benaderen.
  
• Er dient meer aandacht te komen voor individualiserende benaderingen, met name in de studie van levende en sociale systemen; op basis daarvan kan men (algemene) prototypische representaties ontwikkelen met een hoog voorspellend vermogen.
  
• Wetenschappelijke gemeenschappen schieten vaak te kort in hun Forumfunctie; zij corrigeren te weinig op selectiviteit bij het tot stand komen van theorieën en het verloop van toetsing- en acceptatieprocessen.
  
• Naast en deels in plaats van experimentele bewijsvoering, dient meer aandacht te ontstaan voor de ontwikkeling en toepassing van procesgerichte analyse- en toetsingsmethoden.
  

• Op de langere termijn gezien zijn alle (open) systemen onderworpen aan de wetten van entropie en evolutie. Entropie in de zin van een continue dreiging voor de eigen integriteit en continuïteit (nivelleringstendens); evolutie in de zin van een geleidelijke optimalisering van het eigen organisatiepatroon van de soort in het licht van wisselende omgevingscondities.
  
• Ieder open systeem is uniek, niet alleen gezien zijn eigen constellatie en voorgeschiedenis, maar ook gezien de unieke aard van de omgeving waarbinnen dit « 
  Score:
   

   

   

   

   

   (3/0)
  
  
  Reviews:
  0 
  Times tipped:
  0 
  Times read:
  0 
  Author(s):
  C.W. Aakster  
  Category:
  School & Studie 
  NUR
  Bedrijfskunde
  ISBN
  9789023242666