De machinemens

Door de eeuwen heen gebruiken mensen beelden of metaforen om het menselijk lichaam te begrijpen. Vanaf de late middeleeuwen raakte het beeld van de mens als mac... » 

Door de eeuwen heen gebruiken mensen beelden of metaforen om het menselijk lichaam te begrijpen. Vanaf de late middeleeuwen raakte het beeld van de mens als machine in zwang. De metafoor diende om de werking van het lichaam te kunnen begrijpen. De vermeende overeenkomsten hielpen de medische kennis vooruit: de mens was een machine, de hersenen een complex van biologische mechanismen, de psyche een motor die stoom af kon blazen. De machinemetafoor bepaalde ook de richting waarin het medische onderzoek zich ontwikkelde. Tot ver in de moderne tijd beïnvloedt de metafoor het denken over de verhouding tussen lichaam en geest, natuur en cultuur.


In 'De machinemens' schildert filosoof Nel van den Haak de rijkdom en kracht van de machinemetafoor voor het denken over mens, ziekte en gezondheid. Gebaseerd op veel historische bronnen. Voor lezers met een interesse in metaforiek, filosofie en de ontwikkeling van het medische denken over de mens en het menselijk lichaam.

Nel van den Haak is als filosoof werkzaam geweest aan diverse universiteiten. Zij is deskundig onder andere op het terrein van de filosofische metafoor en publiceerde eerder 'Metafoor en Filosofie' (Damon, 1999). Zij deed onderzoek naar het gebruik van metaforen op het terrein van ziekte en gezondheid aan het VUmc in Amsterdam, afdeling Metamedica, en als gastonderzoeker bij de Faculteit der Letteren van de VU, afdeling Taal en Communicatie. «