'Tot heil van Java's arme bevolking'

De in 1820 te Delft geboren Pieter Jansz was onderwijzer en genoot al enige bekendheid als schrijver van schoolboekjes toen hij zich in augustus 1848 aanmeldde ... » 

De in 1820 te Delft geboren Pieter Jansz was onderwijzer en genoot al enige bekendheid als schrijver van schoolboekjes toen hij zich in augustus 1848 aanmeldde bij de pas opgerichte Doopsgezinde Vereeniging tot Bevordering der Evangelieverbreiding in de Nederlandsche Overzeesche Bezittingen. Drie jaar later vertrok hij, met zijn kersverse tweede echtgenote, naar Java. Hoewel de DVZ hem steunde, werd hij niet geordineerd. Als particulier persoon, in zijn eigen onderhoud voorziend, zou hij het evangelie gaan verkondigen. Net als veel andere zendelingen hield hij een dagboek bij, maar Jansz Dagboek is verreweg het uitvoerigst en het meest geordend bijgehouden document van deze aard. Het omvat enkele losse katernen over de eerste weken na zijn aankomst te Batavia in november 1851, en vervolgens drie forse delen, klein beschreven op folioformaat, met in totaal bijna 1100 genummerde bladzijden. De hier uitgegeven fragmenten vormen slechts een klein, maar daarom nog niet minder interessant, deel van het Dagboek. «